Stożkowate nakrycia głowy, znane z egipskich malowideł, naprawdę istniały
12 grudnia 2019, 17:27Na starożytnych egipskich malowidłach widzimy ludzi, którzy mają stożkowate nakrycia głowy. Przez dziesięciolecia stanowiły one zagadkę dla specjalistów, którzy spierali się, czy to prawdziwe nakrycia, których dotychczas nie znaleziono, czy też symboliczne przedstawienia w sztuce, mogące być np. czymś na kształt aureoli u chrześcijańskich świętych.
Wg etologów, suczka spontanicznie kategoryzuje obiekty
20 lutego 2020, 13:41Suczka border collie Whisky nauczyła się nazw 90 zabawek i przynosi je na polecenie. Co więcej, wg naukowców rozróżnia kategorie zabawek, w tym piłeczki, frisbee czy linki, i umie przypisać do nich nowe obiekty. Na początku trudno mi było uwierzyć, że pies nauczył się nazw tak wielu zabawek, ale po wielu dniach rygorystycznych testów musiałam zmienić zdanie - opowiada dr Claudia Fugazza z Uniwersytetu Loránda Eötvösa.
Przyrodniczy sukces w walce o życie najstarszego drzewa w Polsce
24 kwietnia 2020, 12:16Liczący około tysiąc trzysta lat, obumierający cis Henryk w Henrykowie Lubańskim wypuścił zielone pędy i igły. To efekt prowadzonych od lat działań samorządowców z gminy Lubań, którzy ratują przed uschnięciem to cenne drzewo. W realizacji tej akcji pomógł również Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu.
Badania tomograficzne pomagają rozwiązać zagadkę mumii krzyczącej kobiety. Prawdopodobnie zmarła na zawał
21 lipca 2020, 12:17Badania dr. Zahiego Hawassa,byłego sekretarza generalnego Najwyższej Rady Starożytności, oraz Sahar Saleem, prof. radiologii z Uniwersytetu w Kairze, pozwoliły rozwiązać zagadkę mumii krzyczącej kobiety ze skrytki TT320, czyli grobowca znajdującego się na południe od świątyni Hatszepsut w dolinie Deir el-Bahari, w Tebach Zachodnich. Zdjęcia z tomografii komputerowej pokazały, że zmarła cierpiała na zaawansowaną miażdżycę tętnic wieńcowych. Kobieta zmarła najprawdopodobniej na zawał, a wyraz przerażenia na jej twarzy utrwalił się w wyniku stężenia pośmiertnego.
Polacy odkrywcami najstarszego prassaka
14 października 2020, 04:52Dr Mateusz Tałanda z Wydziału Biologii UW uczestniczył w pracach zespołu naukowców, który opisał szczątki najstarszego na świecie prassaka. Znaleziono je na Grenlandii w skałach sprzed 215 milionów lat. Opis nowego gatunku, Kalaallitkigun jenkinsi, badacze opublikowali właśnie w prestiżowym PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences).
Etnolog o Bożym Narodzeniu: tradycje trwają, ale ich sens nam umyka
25 grudnia 2020, 17:21Niegdyś doskonale zdawano sobie sprawę, jaki jest sens poszczególnych rekwizytów, potraw, gestów; wszystko miało swój wymiar magiczny i symboliczny. Dziś wiele tradycji trwa, ale wiedza o nich umyka – mówi o Bożym Narodzeniu etnolog dr Grzegorz Odoj, prof. UŚ.
Naukowcy z Poznania badają miejskie mrówki nadrzewne
19 marca 2021, 11:16Myśląc o mrówkach, większość ludzi ma przed oczami owady zamieszkujące podziemne gniazda albo kopce zlokalizowane nieco powyżej poziomu gruntu. Jak podkreślają naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (UPP), wiele gatunków faktycznie gniazduje w ten sposób, są jednak takie, które obierają inne strategie. Specjaliści z Katedry Zoologii wspinają się na drzewa i badają, jak kształtuje się występowanie mrówek dendrofilnych w przestrzeni miejskiej.
Neolityczne domy nie przeszłyby współczesnych testów jakości powietrza w pomieszczeniach
2 lipca 2021, 12:31Międzynarodowy zespół naukowców przeprowadził eksperymenty, które miały pomóc w ocenie stężenia cząstek stałych w związku ze spalaniem paliw biomasowych (drewna i odchodów) w neolitycznych domach. Badania przeprowadzono w 2017 r. w replice domu w Çatalhöyük w Turcji. Okazało się, że w przypadku obu paliw stężenia PM2,5, czyli pyłu bardzo drobnego o średnicach cząstek poniżej 2,5 μm, przekraczały międzynarodowe standardy (WHO i UE) dla jakości powietrza w pomieszczeniach.
Piwo i ser z niebieską pleśnią – składniki diety górników sprzed tysięcy lat
18 października 2021, 07:58Na terenie dzisiejszej Austrii w kopalniach soli w regionie Hallstatt-Dachstein/Salzkammergut zachowały się ludzkie odchody sprzed tysięcy lat. Badający je naukowcy ze zdumieniem zauważyli w nich dwa gatunki grzybów, używanych do produkcji piwa oraz sera z niebieską pleśnią.
WUM: lek na cukrzycę i niewydolność serca pomoże w terapii niedoboru odporności u chorych na rzadką chorobę metaboliczną?
16 lutego 2022, 11:37Poza spadkiem poziomu glukozy we krwi, najgroźniejszym problemem występującym u pacjentów z glikogenozą 1 b (GSD 1b), rzadką wrodzoną chorobą metaboliczną, jest niedobór odporności (neutropenia). Ponieważ spore nadzieje wiąże się z pewnym lekiem na cukrzycę i niewydolność serca, naukowcy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” rozpoczynają badanie kliniczne.
